درمان واریکوسل بیضه: کم کردن عوارض واریس بیضه با / بدون جراحی

بیماری واریکوسل یا واریس بیضه به عنوان یک بیماری مردانه به حساب می آید که به ایجاد ناهنجاری هایی در ناحیه بیضه مربوط می شود.

لازم است بدانید که علت ناباروری تعداد زیادی از زوج ها، وجود بیماری واریکوسل در مرد تشخیص داده شده که در اصل به معنای آسیب به بیضه است.

دلیل ایجاد بیماری واریکوسل هنوز به طور قطعی مشخص نشده است.

با این حال، علت حدودی این نوع بیماری را به گشاد شدن غیر طبیعی رگ های بیضه مربوط می دانند.

حتما با واریس رگ های پا آشنایی دارید و دیده اید که رگ ها در این حالت بیش از حد در زیر پوست خود را نشان می دهند.

دقیقا همین موضوع در مورد رگ های بیضه نیز رخ داده و منجر به واریکوسل می گردد.

رگی که وظیفه گردش خون از بیضه به سمت قلب را بر عهده دارد، در حالتی که فرد به واریکوسل دچار باشد، قادر به انجام وظیفه خود به شکل صحیح نیست.

در نتیجه تجمع خون در رگ های بیضه منجر به گشادی و تورم رگ ها خواهد شد.

کوچک شدن اندازه بیضه، ناباروری و درد از جمله عوارض این بیماری محسوب می شوند.

در این مقاله قصد داریم به بررسی بیماری واریکوسل در مردان پرداخته و روش های درمانی آن را معرفی کنیم.

چرا بیماری واریکوسل بروز می کند؟

بیماری واریکوسل، یک بیماری مرتبط با دستگاه تناسلی مردان است که به دلایل مختلفی می تواند به وجود آید.

برای مثال وقتی برای رگ های موجود در بیضه ها امکان ورود و خروج خون به شکل طبیعی آن وجود نداشته باشد، خون در آن ها تجمع پیدا کرده و در نهایت منجر به واریکوسل می گردد.

ساختار بیضه های مردان به گونه ای است که رگ های موجود در آناتومی آن ها برای بیضه سمت راست و چپ کاملا متفاوت هستند.

همین مساله می تواند در برخی موارد به واسطه اختلالی که در رگ ها ایجاد می گردد منجر به واریکوسل شود.

زیرا انتقال خون از رگ های بیضه سمت چپ به قلب قدری سخت تر بوده و به فشار بیشتری نیاز دارد. در صورتی که نیروی لازم ایجاد نشده و یا مشکلی در انتقال خون به وجود آید، انباشتگی خون و تورم رگ ها اجتناب ناپذیر خواهد بود.

خطرناک ترین حالت بیماری واریکوسل مربوط به زمانی است که در اثر عوامل شکمی به وجود آید. در واقع، اگر برخی توده های شکمی و یا گره های لنفاوی موجود در این ناحیه جریان خون را مختل سازند، امکان بروز تورم و درد فراهم خواهد شد.

علائم بیماری واریکوسل چیست؟

رای اینکه یک بیماری تشخیص داده شود لازم است در ابتدا به علائم ظاهری آن توجه نمود.

زمانی که بیماری واریکوسل به وجود می آید نیز قبل از هر چیزی باید به علائم آن توجه کرده و سپس در صورت اطمینان، برای درمان آن اقدام کرد.

البته لازم است در این جا به این نکته اشاره کنیم که بروز بیماری مردانه واریکوسل در بسیاری از افراد بدون نشانه خاصی بوده و ممکن است در ظاهر چیزی مشخص نباشد.

اما همان طور که قبلا اشاره کردیم، درد در ناحیه بیضه ها از عوارض بیماری واریکوسل به حساب می آید. بنابراین، می توان با شروع احساس درد در این ناحیه در مورد بروز این بیماری مطلع شد.

حتی درد کمر هم می تواند نشانه ای از این مساله باشد که در صورت درد مستمر حتما باید به پزشک مراجعه نمود. همچنین، در مورد افرادی که برای فرزند داشتن در تلاش هستند، در صورتی که به نتیجه مثبتی نرسند، باید در مورد وجود این بیماری معاینه گردند تا در صورت نیاز درمان شوند.

با همه این توضیحات وجود برخی فاکتورهای خاص نیز می تواند نشان دهنده این واقعیت باشد که فرد باید از نظر بیماری واریکوسل تحت معاینه قرار گیرد.

بزرگ شدن بیضه یکی از این نشانه ها است که فرد از ظاهر بیضه می تواند تا حدودی آن را تشخیص دهد. اگر در بیضه های شخص احساس گرفتگی همراه با درد شدیدی به وجود آید، این مساله می تواند ناشی از ناراحتی اسکروتوم بوده و خبر از بیماری واریکوسل بدهد. غدد لنفاوی در اسکروتوم و یا بیضه نیز می توانند بر وجود بیماری واریکوسل دلالت کنند که البته دردی ندارند.

اگر در هنگام مشاهده بیضه ها متوجه نوعی جمع شدگی در هر دو بیضه شدید، بهتر است برای بررسی مشکل به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

این مساله به آتروفی بیضه ها شناخته می شود که می تواند به واریکوسل مربوط گردد.

بیماری واریکوسل نیز مانند هر بیماری دیگری باید در اسرع وقت تشخیص داده شده و درمان گردد. با توجه به عوارضی که این بیماری می تواند بر باروری افراد داشته باشد نیز بهتر است در صورت بروز، خیلی زود برای درمان اقدام شود تا در ادامه وضعیت وخیم تری ایجاد ننماید.

برای تشخیص دقیق بیماری واریکوسل چه باید کرد؟

با توجه به علائمی که در قسمت قبل توضیح داده شد می توان گفت که بر اساس تغییرات ظاهری که در بیضه ها ایجاد می شود، پزشک می تواند معاینه کرده و در مورد وجود بیماری واریکوسل اطمینان یابد.

علاوه بر تغییر اندازه بیضه ها که می تواند بر وجود بیماری واریکوسل دلالت داشته باشد، حتی ممکن است کیسه بیضه هم ظاهری شبیه به کیسه پر از کرم به دست آورد.

با این حال، نکته ای که در مورد عمده افراد وجود دارد این است که بر اساس آناتومی بیضه ها و رگ های خونی که در آن ها وجود دارند،

افراد از ناحیه بیضه سمت چپ بیشتر از بیضه راست به بیماری واریکوسل دچار می گردند.

پس از اینکه علائم ظاهری واریکوسل بررسی گردید، ممکن است تشخیص از نظر ظاهر زیاد ساده نبوده و یا پزشک بخواهد با دقت بیشتری مساله را ارزیابی کند.

در چنین شرایطی بهتر است از برخی روش های دیگر مانند سونوگرافی استفاده نماید.

نوعی از روش های تصویر برداری نیز وجود دارد که در آن با تزریق مواد رنگی مخصوص به رگ ها،

آن ها را در تصویر آشکار سازی کرده و وضعیت آن ها را بسیار دقیق تر بررسی می نمایند؛ به این روش اصطلاحا ونوگرام می گویند.

درمان بیماری واریکوسل به چه روش هایی امکان پذیر است؟

شدت بیماری واریکوسل در افراد مختلف متفاوت است. از طرفی عوارض و مشکلات ناشی از آن نیز ممکن است یکسان نباشد.

بنابراین، درمان این بیماری تنها زمانی الزامی است که درد و ناراحتی زیادی برای فرد ایجاد کرده باشد.

اصلی ترین روش برای درمان بیماری واریکوسل، حذف این رگ است تا جریان خون دوباره به حالت عادی برگشته و تورم رگ ها کم شود.

برای رفع بیماری واریکوسل، روش های مختلفی تا امروز به وجود آمده است که در ادامه به توضیح برخی از آن ها می پردازیم.

درمان واریکوسل با روش جراحی باز

در این روش پزشک قادر است با استفاده از میکروسکوپ جراحی و یا دستگاه سونوگرافی داپلر، وضعیت رگ ها را به طور دقیق بررسی کرده و سپس جراحی را انجام دهد.

نحوه عمل از طریق ایجاد یک برش در کشاله ران و یا شکم است تا دسترسی به رگ مورد نظر راحت تر باشد.

این روش یک درمان سرپایی با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی بوده و با توجه به ابزار مورد استفاده کمترین عوارض را خواهد داشت.

دوره نقاهت کامل جراحی باز واریکوسل حدود دو هفته است تا افراد بتوانند ورزش و دیگر فعالیت ها را دنبال نمایند.

با این حال، از دو روز بعد از عمل هم فرد می تواند کارهای سبک خود را انجام دهد. برای تسکین دردهای بسیار ناچیز ناشی از عمل می توان از مسکن های تجویزی و معمولی مانند استامینوفن استفاده نمود.

معمولا پزشک جراح به فرد توصیه می کند که تا دو هفته بعد از عمل از انجام رابطه جنسی خودداری کرده و برای بررسی وضعیت باروری پس از حدود 4 ماه تست سمن را انجام دهد.

درمان واریکوسل به روش لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی واریکوسل یکی دیگر از روش های درمان این بیماری محسوب می شود. در روش لاپاراسکوپی نیز لازم است تا یک برش بر روی شکم ایجاد گردد و جراحی از این طریق ادامه پیدا می کند.

برای انجام لاپارسکوپی واریکوسل، باید فرد با بیهوشی عمومی برای عمل آماده شده و سپس از طریق ابزار مخصوص و ظریفی که از محل برش وارد بدن می شود، وضعیت واریکوسل بررسی گردد.

درمان واریکوسل با روش ایمبولیزیشن پوستی

روش ایمبولیزیشن پوستی با بی حسی موضعی و به صورت سرپایی انجام می گیرد که البته میزان استفاده از این روش نسبت به دو روش دیگر کمتر خواهد بود.

برای انجام این روش درمانی باید رادیولوژیست و پزشک جراح با یکدیگر همکاری کرده و درمان را انجام دهند.

به این ترتیب که از طریق رگ گردن و یا کشاله ران باید ابزار مخصوص به بدن وارد شده و سپس پزشک محلول را به رگ تشخیص داده شده وارد می کند.

این محلول کمک می کند تا رگ های بیضه بسته شود و میزان تورم و تجمع خون کاهش پیدا کند.

آیا می توان با درمان بیماری واریکوسل به رفع ناباروری مردان اطمینان پیدا کرد؟

کی از تاثیرات منفی و مهمی که بیماری واریکوسل می تواند بر سلامت جنسی مردان بگذارد، ایجاد ناباروری در آن ها است.

در واقع، هنگامی که واریکوسل به وجود می آید، عملکرد بیضه ها تا حد زیادی مختل شده و در نتیجه تعداد اسپرم هایی که تولید می گردد، کاهش می یابد. بنابراین، احتمال باروری در فرد می تواند به شدت کم شود.

پس از اینکه اثر این بیماری بر سلامت جنسی مردان مشخص گردید، علم پزشکی تا حدودی دریافت که در صورت درمان این بیماری، فرد دوباره می تواند قدرت باروری خود را به دست آورد.

با این حال، تجربه موارد مختلف و نتایج حاصل از تحقیقات نشان می دهد که افزایش تعداد اسپرم ها بعد از درمان بیماری واریکوسل تنها در بخشی از جمعیت مردان نابارور می تواند قدرت باروری را احیا کند.

به همین دلیل، افراد باید برای اطمینان از اثر بخش بودن درمان بیماری واریکوسل بر رفع ناباروری حتما با یک متخصص اورولوژی شناخته شده و باتجربه مشورت نمایند.

آزمایش سمن چیست و چه تاثیری از بیماری واریکوسل خواهد گرفت؟

آزمایش سمن آزمایشی است که طی آن ویژگی های مختلف اسپرم ها سنجیده شده و مقادیر پارامترهای متعدد مربوط به آن را گزارش می کند. بر اساس آن چه از تحقیقات در زمان های دور تا کنون به دست آمده است، بیماری واریکوسل نه تنها نحوه حرکت اسپرم ها را تحت تاثیر قرار می دهد بلکه مواردی چون حرکت رو به جلو، غلظت و ریخت شناسی اسپرم ها را نیز دگرگون خواهد کرد. بهتر است بدانید که با توجه به تاثیرات عمیق بیماری واریکوسل بر همه پارامترهای مرتبط با اسپرم، نمی توان از آزمایش سمن به تنهایی استفاده نمود و به آزمایش های دقیق تر و البته پرهزینه تری نیاز است.

برای اطمینان از رفع بیماری واریکوسل در آزمایش سمن چند روز باید منتظر ماند؟

به طور کلی و بر اساس یک مکانیسم زیستی، هر اسپرمی بعد از تولید شدن، مدت زمانی 78 روزه زمان لازم دارد تا از بیضه خارج گردد. در نتیجه از هنگامی که درمان بیماری واریکوسل به اتمام می رسد حداقل 4 ماه زمان نیاز است تا آزمایش سمن پیشرفت های لازم در درمان را نشان دهد.

درمان واریکوسل که در اصطلاح پزشکی واریکوسلکتومی نامیده می شود، هیچ گونه عوارضی بر اسپرم ها نخواهد داشت. با این حال، اگر بعد از حدود 6 ماه باز هم نتایج باروری مناسبی مشاهده نشد، لازم است از جنبه های دیگر نیز مساله بررسی شده و کیفیت اسپرم ها بهبود یابد. در صورت درمان بیماری واریکوسل، افراد تا 2 سال بعد از عمل قادر هستند تا نتایج مثبت ناشی از آن را تجربه نمایند.

از بین روش های درمانی بیماری واریکوسل، کدام یک بهتر است؛ ایمبولیزیشن یا جراحی؟

بر اساس تحقیقات به دست آمده تاثیر ایمبولیزیشن در حد روش درمانی جراحی است و تفاوت چندانی با هم ندارند. اما یکی از مزیت های ایمبولیزیشن نسبت به جراحی، عدم نیاز به برش و بیهوشی عمومی است که از دشواری عمل می کاهد. از طرفی، با توجه به اینکه ایمبولیزیشن یک عمل ساده و سرپایی است، فرد با یک دوره نقاهت یک یا دو روزه قادر است به فعالیت های روزمره خود برگشته و بدون نگرانی آن ها را انجام دهد. در حالی که، جراحی دوره درمانی چند هفته ای بر فرد تحمیل می کند و باعث می شود شخص از هر گونه فعالیت پر تحرک دوری گزیند.

درمان بیماری واریکوسل از طریق عمل جراحی عوارضی را در پی دارد که ممکن است بهبود بیمار را با مشکل مواجه نماید. عفونت و یا جمع شدن آب در بیضه ها از جمله این اختلالات هستند که هیچ یک از آن ها در روش ایمبولیزیشن مشاهده نشده است.

ایمبولیزیشن چه عوارض و خطراتی می تواند در پی داشته باشد؟

اگر درمان بیماری واریکوسل یک فرد با استفاده از روش ایمبولیزیشن به خوبی درمان شود، بدون شک بعد از مدتی درد از بین رفته و حتی علائم دیگر این بیماری نیز رفع می گردند. با این حال، مانند هر نوع درمان پزشکی دیگری ممکن است ایمبولیزیشن نیز عوارض و خطراتی در پی داشته باشد. برای مثال، محلی که برای انجام ایمبولیزیشن مورد استفاده قرار می گیرد، ممکن است دچار کبودی گردد. از طرفی، در برخی از افراد ممکن است حالت تهوع موقت و یا کمر درد خفیف نیز دیده شود. البته لازم است یادآوری کنیم که بر خلاف برخی تصورات، انجام ایمبولیزیشن هیچ تاثیری بر رابطه جنسی فرد نخواهد داشت.

برای کاهش عوارض بعد از درمان با روش ایمبولیزیشن باید افراد تا دو روز بعد از آن استراحت کنند. مدت زمانی که فرد می تواند بعد از آن برای انجام فعالیت های روزمره خود اقدام نماید حدود 24 ساعت بعد از عمل خواهد بود که البته ممکن است تا 48 ساعت استراحت مفیدتر باشد.

لازم است یادآوری کنیم که اشعه ایکس استفاده شده در هنگام عمل ایمبولیزیشن ناچیز بوده و به هیچ عنوان اختلالی در عملکرد اعضای بدن ایجاد نخواهد کرد. میزان این اشعه با مقدار اشعه ای که برای تصویربرداری سینه مورد استفاده قرار می گیرد، تقریبا یکسان است؛ بنابراین به هیچ عنوان جای نگرانی نیست.

آیا درمان بیماری واریکوسل نتیجه ای قطعی و دائمی دارد؟

باید بگوییم خیر؛ البته احتمال کمی (در حدود 5 تا 11 درصد) وجود دارد که فرد نیاز مجدد به درمان پیدا کند. معمولا در چنین شرایطی بهتر است فرد با انجام عمل جراحی از بیماری واریکوسل خود نجات پیدا کند. هر چند بعد از جراحی نیز بعید نیست شرایط به حالت قبل از عمل برگردد.

هزینه ایمبولیزیشن واریکوسل چقدر است؟

هزینه جراحی و درمان بیماری واریکوسل از طریق روش ایمبولیزیشن کاملا به پزشک و مهارت او و هزینه های جانبی بستگی دارد. با این حال، هزینه ایمبولیزیشن با جراحی چندان تفاوتی نخواهد داشت.

آیا درمان ایمبولیزیشن به ایجاد برش در حوالی بیضه ها نیاز دارد؟

باید گفت خیر. البته همان طور که قبلا اشاره شد، برای اینکه بتوان لوله نازک مربوط به تصویربرداری را وارد بدن کرد، حتما باید یک شکاف بسیار کوچک ایجاد نمود. بهتر است بدانید که این شکاف آن قدر کوچک و ظریف است که حتی در انتهای عمل نیز نیازی به بخیه نخواهد داشت. وقتی کاتتر وارد این شکاف ظریف می شود قادر است تمامی نواحی مورد نظر را چک کرده و تا نواحی شکم پیشروی کند. در نتیجه این کاووش، رگ های دچار گرفتگی و یا واریس شناسایی شده و در نهایت درمان می گردند.